zondag 10 maart 2013


De donkere kamer van Damokles – Willem Frederik Hermans.
Verdiepingsopdracht, kenmerken van het existentialisme

Wat is het existentialisme ook alweer?
Dit is een stroming doe ontstaan is na de oorlog. Er zijn verschillende kenmerken:
·        - De mens is gedoemd om vrij te zijn, keuzes te maken en eigen verantwoordelijkheid te dragen. Ieder mens is uniek en verantwoordelijk voor zijn eigen lot. (filosofische denkwijze)
·       -  Het bestaan is absurd en zinloos. De mens kan geen betekenis vinden bij een hogere natuurlijke orde, maar moet deze betekenis bij zichzelf zoeken.
·        - Niemand is te vertrouwen. Je kan zelfs niet jezelf vertrouwen.

Hoe vinden we deze kenmerken terug in het boek ‘De donkere kamer van Damokles’
Henri Osewoudt is een jongen uit voorschoten die opgroeit bij zijn oom en tante. Als de oorlog uitbreekt moet hij de wacht houden op een postkantoor. Een luitenant genaamd Dorbeck die als twee druppels water op hem lijkt benadert Osewoudt en verzoekt hem om een filmrolletje te ontwikkelen. Osewoudt kiest ervoor om dit te doen. Op deze manier raakt hij verzeilt in de wereld van Dorbeck, maar daar is hij zelf verantwoordelijk voor.
Aan het einde van het verhaal bleek Dorbeck niet te zijn wie hij zei dat dat was. Hij was geen verzetsman, maar bleek voor de vijand te werken. Osewoudt kan dit bewijzen door een foto waar ze samen opstaan. Als Osewoudt de foto ontwikkeld, blijkt dat Dorbeck helemaal niet op de foto staat. Dit verwijst weer naar eigen verantwoordelijkheid. Osewoudt wist niet dat Dorbeck fout was, maar hij heeft er zelf voor gekozen om met hem samen te werken. Osewoudt kan niet de schuld afschuiven op Dorbeck. Het was Oesewoudt zijn keuze en dus Osewoudt zijn verantwoordelijkheid.

Het feit dat Dorbeck niet op de ontwikkelde foto staat is ook terug te leiden naar het punt dat je niemand kan vertrouwen. Zelfs jezelf niet. Je zou hier kunnen gaan twijfelen aan het verhaal van Osewoudt. Heeft Dorbeck eigenlijk wel echt bestaan? Er is nooit meer wat van hem vernomen. Zou Dorbeck wel echt op die foto moeten staan? Of heeft Osewoudt dat zichzelf doen laten geloven? Dat zal je nooit weten aangezien je niemand kan vertrouwen.

Deze twee punten uit het existentialisme kon ik duidelijk terugvinden in het boek ‘De donkere kamer van Damokles.’

13 opmerkingen: